Stök frétt

René Biasone, umsjónarmaður sjálfboðaliðastarfs hjá Umhverfisstofnun, segir mikilvægt að koma því á framfæri í hverju sjálfboðaliðastörf í þágu náttúruverndar felist.

„Margar skilgreiningar eru til og ekkert alhliða samkomulag. En flestir eru sammála um að það að vera sjálfboðaliði þýði að sá hinn sami leggi sitt af mörkum til að mæta viðurkenndri þörf/nauðsyn, með samfélagsábyrgum viðhorfum, og án þess að vinna í hagnaðarskyni,“ segir René.

Hann bendir á að sjálfboðaliðar Umhverfisstofnunar, sem vinni t.d. að endurheimt landslags með því að afmá för vegna utanvegaaksturs, gegni mikilvægu hlutverk, sem vart væri hægt að inna af hendi með öðrum hætti. Margir sjálfboðaliðar séu nemendur í náttúrufræði, líffræði, landafræði eða jarðfræði. Sumir stefni að landvörslu í þjóðgörðum. „Þau öðlast þekkingu ekki með því að sinna hagsmunum einkaaðila, heldur þvert á móti með því að þjóna náttúrunni sem er í hag almennings,“ segir René.

Sem dæmi um ólík verkefni sjálfboðaliða nefnir René endurheimt landslags og víðernis, verndun fuglalífs og gróðurs með stýringu gesta í óbyggðum og verndun líffræðilegrar fjölbreytni.

„Umhverfisstofnun rökstyður starfsemina með 1. grein náttúruverndalaga sem segir m.a. að lögin eigi að auðvelda umgengni og kynni almennings af náttúru landsins og menningarminjum sem henni tengjast og efla þekkingu og fræðslu um náttúruna. Þjóðgarðar hafa þessari hlutverk vel skilgreind í 47. grein.“

Víða í heiminum, sérstaklega í Evrópu, reka ýmsar opinberar stofnanir sjálfboðaliðastarfsemi eins og hér á landi. René segir: „Sjálfboðaliðarstarf í þágu náttúru er alls ekki „ódýrt vinnuafl.“ Skipulagning verkefna, ráðningaferli sjálfboðaliða, búnaður s.s. fatnaður, tjaldgræjur, verkfæri og öryggisbúnaður kosti sitt sem og gisting, matur, þjálfun sjálfboðaliða og liðstjóra. Þá nefnir hann að sjálfboðaliðar séu líka innlendir. „Á árinu 2016 hafa 104 sjálfboðaliðar  frá 13 mismunandi löndum unnið í  á Íslandi, m.a. íslenskir nemendur við FÁ og MH, ásamt kennurum þeirra.“

Sjálfboðaliðar Umhverfisstofnunar unnu samtals 1750 dagsverk sl. ár.  80 verkefni á 29 mismunandi friðlýstum svæðum. Þar má nefna náttúrulega göngustíga, endurheimt landslags og verndun líffræðilegrar fjölbreytni.

„Ég er mjög stoltur af því umfangsmikla sjálfboðaliðastarfi sem fram fer árlega,“ segir René Biasone, umsjónarmaður sjálfboðaliðastarfs hjá Umhverfisstofnun,