Umhverfisstofnun hefur gefið út nýtt starfsleyfi fyrir álver Norðuráls Grundartanga ehf.

Eldra starfsleyfi gilti til ársins 2020 og veitti heimild til að framleiða allt að 300.000 tonnum af áli á ári. Framleiðsla Norðuráls hefur verið aukast og vegna áforma um enn meiri framleiðslu með straumhækkun sótti fyrirtækið  um nýtt starfsleyfi.

Starfsleyfistillaga fyrir álverið var í auglýsingu á tímabilinu 25. ágúst til 20. október 2015. Kynningarfundur var einnig haldinn 31. ágúst í Fannahlíð, Hvalfjarðarsveit. Sjö umsagnir bárust um tillöguna. Þegar starfsleyfistillagan fór í auglýsingu var það gert í ósamræmi við deiliskipulag, en litið var til þess að tillaga um breytt deiliskipulag var í auglýsingu hjá sveitarfélaginu. Samkvæmt upplýsingum frá Hvalfjarðarsveit er nýtt deiliskipulag nú tilbúið til birtingar og málsmeðferð lokið.

Ákveðið var að svara öllum atriðum í umsögnunum sem vörðuðu Norðurál í greinargerð þó að sumar athugasemdir sem fram komu vörðuðu ekki starfsleyfið beint, en í umsögnunum var meðal annars að finna atriði sem varða sameiginlegu umhverfisvöktunina á Grundartangasvæðinu. Umhverfisstofnun nýtir umsagnir af þessu tagi til þess að bæta starfsleyfi sín en í þessu tilfelli munu þær einnig hafa áhrif á framkvæmd umhverfisvöktunarinnar. Þá verður skoðað nánar fyrir öll starfsleyfi útgefin af stofnuninni hvort ástæða sé til þess að birta á vefsíðum leyfisskyldra rekstraraðila áhættumöt og áætlanir vegna bráðamengunar og vegna frágangs við mögulega rekstrarstöðvun. Umhverfisstofnun birtir í dag útgefin starfsleyfi og niðurstöður eftirlits, mælinga, vöktunar og þvingunarúrræða.

Í athugasemdunum voru nokkur atriði sem komu ítrekað fram. Í greinargerðinni er því sérstök umfjöllun um fyrirkomulag vöktunar (bæði varðandi losun og umhverfisvöktun) og um framsetningu gagna á kynningarfundum, um vöktun flúors og um þynningarsvæði álversins. Einnig er þar gerð grein fyrir viðbrögðum við einstökum athugasemdum.

Í stórum dráttum eru viðbrögðin við ofangreindum atriðum eftirfarandi: Farið verður yfir fyrirkomulag kynningarfunda og ábyrgð þeirra. Á vettvangi umhverfisvöktunarinnar verður skoðað hvort ekki sé tilefni til að vakta flúor allt árið á mælistöðvunum á Kríuvörðu og Gröf. Einnig gæti á þeim vettvangi komið til greina sérstök vöktun á flúor að Kúludalsá en sú hugmynd kemur til vegna veikinda sem hafa komið fram í hrossum á bænum. Ekki hefur verið sýnt fram á að þau veikindi stafi af flúormengun en Umhverfisstofnun telur engu að síður fulla ástæðu til mælinga á flúorstyrk. Varðandi þynningarsvæði telur Umhverfisstofnun að skýrleiki þurfi að vera meiri varðandi hvaða lög og reglugerðir gilda um þynningarsvæði og hefur gert umhverfis- og auðlindaráðuneytinu viðvart um það sjónarmið.

Í athugasemdum kom einnig fram sú skoðun að upplýsa þurfi almenning um mengunaróhöpp. Í þessu sambandi er sérstaklega horft til viðsjárverðra óhappa sem gætu orðið ef svo illa vill til að þurrhreinsivirki fer úr rekstri í lengri tíma. Minnt var á að einmitt þetta gerðist árið 2006. Brugðist hefur verið við þessu með því að í starfsleyfið hefur verið sett ákvæði um að koma þurfi upplýsingum sem fyrst á framfæri við búfjáreigendur í nágrenninu ef þurrhreinsivirki er úr rekstri í þrjár klukkustundir. Þetta ákvæði er til viðbótar við mun víðtækari tilkynningarskyldu til Umhverfisstofnunar. Þá má nefna að sett er frekari skýring í starfsleyfið í grein sem fjallar um að eftirlitsaðili geti ákveðið, telji hann ástæðu til, að fara fram á tíðari mengunarmælingar eða heimilað að dregið verði úr tíðni mælinga. Viðbótin skýrir nánar hvenær heimilt er að draga úr tíðni mælinga.

Loks er í greinargerðinni farið ítarlega yfir forsendur nokkurra annarra ákvæða starfsleyfisins sem gerðar voru athugasemdir um. Auk þess hafa minniháttar villur verið lagfærðar og orðalagi breytt á stöku stað.

Starfsleyfi Norðuráls Grundartanga ehf. öðlast þegar gildi og gildir til 16. desember 2031. Fyrra starfsleyfi fyrirtækisins fellur þar með úr gildi.

Tengd skjöl

• Starfsleyfi
• Greinargerð
• Umsögn Faxaflóahafna
• Umsögn Gunnars Þór Gunnarssonar v Fellsenda
• Umsögn Hvalfjarðarsveitar
• Umsögn Norðuráls
• Umsögn Ragnheiðar Þorgrímsdóttur Kúludalsá
• Umsögn Skipulagsstofnunar
• Umsögn Umhverfisvaktarinnar