Stök frétt

Í desember síðastliðnum gaf Umhverfisstofnun út fyrsta ráðgefandi álit stofnunarinnar um endurnýtingu úrgangs. Fyrsta álitið var unnið vegna endurnýtingaraðgerðar Lífdísils ehf og snýst um hvort úrgangur hætti að vera úrgangur þegar hann hefur farið í gegnum endurnýtingaraðgerð fyrirtækisins, sbr. reglugerð um endurnýtingu úrgangs. Umhverfisstofnun telur að Lífdísill ehf. hafi sýnt fram á að framleiðsluvara fyrirtækisins geti uppfyllt skilyrði og að fullnægjandi verkferlar séu til staðar til að tryggja að varan uppfylli ávallt settar kröfur. Lífdísill ehf. endurnýtir lífrænan úrgang, einkum sláturúrgang, til framleiðslu á lífdísileldsneyti. Endurnýtingin er samstarfs- og tilraunaverkefni Lífdísils ehf. og SORPU bs. sem hófst árið 2015. Endurnýtingarferlið felur í sér að fitan í sláturúrganginum er skilin frá og með hjálp hvata, m.a. metanóls, er henni breytt í lífdísil í efnahvarfi og framleiðslan er seld til N1 til íblöndunar í venjulega dísilolíu. Mat Umhverfisstofnunar er að sá sláturúrgangur sem endurnýttur er til lífdísilframleiðslu hjá fyrirtækinu geti hætt að teljast úrgangur heldur flokkist sem vara, sjá hér.

Frá og með þeim tímamótaskrefum sem nú hafa verið stigin, gefst þeim fyrirtækjum sem framleiða afurðir með því að endurnýta úrgang, tækifæri til að markaðssetja úrgangsafurð sína sem vöru. Með skrefinu opnast leið til að breyta úrgangi aftur í vöru, með endurnýtingaraðgerð, jafnvel þótt ekki liggi fyrir sérstök viðmið um lok úrgangsfasa. Í reglugerð um lok úrgangsfasa koma fram þau sérstöku viðmið um lok úrgangsfasa fyrir tilteknar gerðir brotajárns, glerbrot og koparrusl. Tilgangur þess að skera úr um lok úrgangsfasa og veita viðlíka ráðgefandi álit er að stuðla að hringrænu hagkerfi þar sem hráefni haldast innan hagkerfisins sem stuðlar að sjálfbærari auðlindanýtingu.

Við gerð ráðgefandi álits tekur Umhverfisstofnun einkum mið af eftirfarandi fjórum matsþáttum, sbr. 6. gr. reglugerðar nr. 1078/2015:

  1. Að úrganginum verði breytt í vöru sem hægt sé að setja á markað.
  2. Að hægt sé að nota úrganginn sem fer í gegnum endurnýtingaraðgerð á sambærilegan hátt og sambærilega vöru á markaði sem hefur ekki verið unnin úr úrgangi.
  3. Að hægt sé að geyma úrganginn sem fer í gegnum endurnýtingaraðgerð og nota hann á þann hátt að hann valdi ekki verri umhverfisáhrifum en sambærileg vara á markaði sem hefur ekki verið unnin úr úrgangi.
  4. Að umsækjandi tryggi að varan uppfylli ávallt settar kröfur.

Umsækjendum ber að skila inn ítarlegum upplýsingum um endurnýtingarferli sitt, þann úrgang sem á að endurnýta og framleiðsluvöruna svo unnt sé að veita ráðgefandi álit byggt á ofangreindum matsþáttum.