Frávikum fækkar um 69 á milli 2011 og 2012, úr 200 í 131 eða um 35%. Mest munar þar um mikla fækkun frávika hjá úrgangs- og efnamóttökum en minni breytingar í öðrum flokkum. Umhverfisstofnun væntir þess að fjöldi frávika muni áfram fækka á komandi árum. Stofnunin hefur eftirlit með 129 fyrirtækjum.

Búið er að bæta úr 88% þeirra frávika sem komu fram í eftirliti 2011 og í febrúar 2013 er búið að bæta úr 31% frávika sem komu fram í eftirliti á árinu 2012. Fyrir eftirlitsárið 2011 var sambærilegum árangurstölum ekki náð fyrr en um miðjan maí 2012 svo ljóst er að starfsleyfishafar eru nú að bæta fyrr úr þeim frávikum sem koma fram.

 

2011	Fjöldi frávika	Fjöldi starfsleyfa sem  fengu eftirlit	Meðaltal frávika á eftirlit	Úrbótum lokið	Samþykkt áætlun	Úrbótum ólokið	Lokið eða samþ. áætlun
Úrgangur og efnamóttaka	136	39	3,5	114	5	17	88%
Fiskimjölsverksmðjur	19	11	1,7	9	2	8	58%
Fiskeldi og kræklingarækt	11	20	0,6	8	3	0	100%
Olíubirgðastöðvar	14	37	0,4	13	1	0	100%
Verksmiðjur	17	10	1,7	12	5	0	100%
Álver	1	3	0,3	1	0	0	100%
Efnaiðnaður	2	3	0,7	2	0	0	100%
Alls	200	123	1,6	159	16	25	88%

Öllum frávikum er fylgt eftir þar til bætt hefur verið úr. Almennt dugar að óska eftir úrbótum en stundum þarf að beita áminningum. Sjaldan kemur til þess að beita dagsektum en einnig hefur stofnunin lokunarheimildir. Engin ákvörðun Umhverfisstofnunar um áminningar eða dagsektir hefur verið kærð. 

Mörg fyrirtæki standa sig þó vel. Á árinu 2012 voru 48 fyrirtæki af þeim 109 sem fengu eftirlit án fráviks. Markmið Umhverfisstofnunar er að fjölga þeim fyrirtækjum sem eru án fráviks og almennt fækka frávikum. Þær breytingar sem gerðar hafa verið á undanförnum árum hafa fyrst og fremst snúið að hertu eftirliti og miðlun upplýsinga. Stofnunin skoðar nú önnur úrræði, þ.á.m. hvernig hvetja megi fyrirtæki til þess að ná mjög góðum árangri í því að draga úr áhrifum starfsemi á umhverfið.

2012	Fjöldi frávika	Fjöldi starfsleyfa sem  fengu eftirlit	Meðaltal frávika á eftirlit	Úrbótum lokið	Samþykkt áætlun	Úrbótum ólokið	Lokið eða samþ. áætlun
Úrgangur og efnamóttaka	57	26	2,2	17	7	22	42%
Fiskimjölsverksmðjur	10	11	0,9	6	4	0	100%
Fiskeldi og kræklingarækt	17	20	0,9	3	0	14	18%
Olíubirgðastöðvar	16	34	0,5	13	2	1	94%
Verksmiðjur	24	11	2,2	7	10	7	71%
Álver	4	4	1	0	1	3	25%
Efnaiðnaður	3	3	1	2	1	0	100%
Alls	131	109	1,2	16	25	47	31%

Umhverfisstofnun hefur frá árinu 2008 hert eftirlit sitt og breytt verklagi hvað það varðar. Frávik eru betur skráð, þeim er öllum fylgt eftir og þvingunarúrræðum beitt. Meðfylgjand mynd sýnir að fyrir þær breytingar var þvingunarúrræðum, s.s. áminningum, sjaldan beitt. Fækkun frávika milli ára bendir til þess að þær breytingar sem ráðist var í, þar á meðal markvissari beiting þvingunarúrræða, séu að skila árangri.

Eftirlit og starfsleyfisútgáfa Umhverfisstofnunar var yfirfarin af IMPEL (samstarf stofnana í Evrópu um innleiðingu og eftirfylgni umhverfislöggjafar) í ágúst 2012. Meginniðurstöðurnar voru þær að uppbygging og framkvæmd eftirlitsins hérlendis sé sambærilegt því sem gerist í Evrópu og uppfyllir lágmarksviðmið. 

Fylgstu með eftirlitinu

Á umhverfisstofnun.is er hægt að skoða allar eftirlitsskýrslur og ýmis gögn sem tengjast þeim fyrirtækjum sem eru undir eftirliti. Hvert fyrirtæki er með sérstaka síðu þar sem birtar eru eftirlitsskýrslur, bréf vegna beitingu þvingunarúrræða, mælingar og fleira tengt. Hægt er að skoða yfirlit yfir fyrirtækin á korti af Íslandi þannig að auðvelt sé að finna fyrirtæki hvar sem er á landinu.

Tengt efni

• Upplýsingar úr eftirliti
• Eftirlit í samræmi við kröfur
• Nýsköpunarverðlaun í opinberri þjónustu
• Eftirlit 2011
• Hert eftirlit